روسای دو صنف مشاوران املاک و انبوه‌سازان معتقدند: در بازار مسکن تهران آنقدر که خرید زمین برای ساخت و‌ساز، دست نیافتنی شده، خرید آپارتمان برای متقاضیان مسکن، مشکل نشده‌است.
قیمت زمین در پایتخت، سال گذشته، هم به لحاظ نرخ رشد و هم به لحاظ ارزش، از قیمت آپارتمان جلو زد و در حالی که همیشه میانگین قیمت متری مسکن با فاصله زیادی بیشتر از قیمت متری زمین بود، در سال 91 این فاصله کاملا معکوس شد و متوسط قیمت زمین حدود 800 هزار تومان به ازای هرمترمربع از آپارتمان گران‌تر شد.
رییس کانون سراسری انبوه‌سازان کمبود قطعات زمین در تهران و همچنین کشش خرید زمین به دلیل وجود تقاضای ساخت و‌ساز را در رشد 80 درصدی قیمت زمین موثر می‌داند و می‌گوید از آنجا كه هزینه خرید زمین به‌نسبت افزایش قیمت، بلافاصله از طریق فروش آپارتمان‌ها باقیمت بیشتر جبران می شود، لذا هر نرخی كه مالكان زمین پیشنهاد و تعیین كنند از سوی سازنده ها پذیرفته می شود و ملاك عمل سایر فروشنده های زمین قرار می گیرد اما رییس اتحادیه مشاوران املاک نظر دیگری دارد و مقررات طرح تفصیلی جدید و تغییر در میزان تراکم و همچنین کاربری زمین‌های یک محله را در این نرخ رشد بی‌تاثیر نمی‌داند.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، براساس آنچه مرکز آمار ایران در قالب نتایج آخرین مطالعات آماری خود از بازار مسکن، اخیرا منتشر کرده، قیمت زمین در مناطق مختلف پایتخت به طور متوسط 82 درصد افزایش قیمت داشته درحالی که این میزان افزایش در مورد قیمت واحدهای مسکونی آماده، به طور میانگین 52 درصد بوده است.
با این حال، انبوه‌سازان و سایر‌سازندگان فعال در شهر تهران ضمن اینکه معتقدند افزایش 80 درصدی قیمت زمین به لحاظ کاهش قدرت خرید انبوه‌سازان، برای یک دوره، حجم ساخت‌و‌سازها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما در شرایط فعلی به دلیل آنکه قیمت آپارتمان بالاست، همچنان تقاضا برای زمین وجود دارد و افزایش قیمت تنها خود را در کاهش قدرت خرید‌سازندگان نشان می‌دهد.
به این ترتیب فعالان بازار زمین می‌گویند: اگر جهش 80 درصدی قیمت زمین در شرایطی اتفاق می‌افتاد که آپارتمان در کف قیمت قرار داشت، ساخت و‌ساز دیگر به صرفه نبود. اما در شرایط فعلی که قیمت آپارتمان به سقف خود رسیده، همچنان ساخت و‌ساز برای‌سازندگان به صرفه است؛ بنابراین تقاضا برای زمین همچنان وجود دارد.
با این حال سرمایه‌های بادآورده ناشی از افزایش ناگهانی قیمت طلا و دلار در یک سال گذشته و همچنین تاثیر اعمال طرح تفصیلی جدید شهر تهران در ساخت و‌سازهای پایتخت، دلایل دیگری است که از سوی فعالان بازار مسکن به عنوان عوامل موثر در جهش 80 درصدی قیمت زمین مطرح است.
از سوی دیگر در شرایطی که بازار معاملات مسکن از سال گذشته تاکنون در وضعیت رکود تورمی قرار گرفته و عملا حجم معاملات تا حد بسیار زیادی کاهش یافته است، فعالان و کارشناسان بازار مسکن، جهشی مشابه آنچه سال گذشته در قیمت زمین روی داد را برای بازار زمین امسال پیش‌بینی نمی‌کنند.
هر چند به اعتقاد این کارشناسان، اختلاط مسائل اقتصادی و سیاسی در سال جاری تحت تاثیر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و همچنین مذاکرات هسته‌ای، پیش‌بینی وضعیت آتی بازار زمین و مسکن را دشوار کرده است اما، آنچه تمام کارشناسان و فعالان بازار مسکن بر آن اتفاق نظر دارند این است که بهتر است مردم خریدهای مصرفی خود را قبل از زمان اوج معاملات – که معمولا در تهران از تیر تا دی ماه است- انجام دهند.
این در حالی است که تصمیمات ناگهانی در خصوص افزایش قیمت مصالح، مانند آنچه ظرف یک هفته گذشته در خصوص افزایش قیمت سیمان ابلاغ و اعمال شد،‌سازندگان و فعالان بازار مسکن را برای پیش‌بینی وضعیت ساخت و‌ساز در ماه‌های آتی، با ابهام بیشتری مواجه کرده است.

زمین گران شد.سازنده‌ها هنوز می‌خرند
رییس کانون سراسری انبوه‌سازان با اشاره به اینکه نبود کنترل و نظارت رسمی، عامل اصلی جهش 80 درصدی قیمت زمین در سال گذشته بوده است، به «دنیای اقتصاد» گفت: در ساخت و‌سازهای شهری به دلیل آنکه مالکیت زمین در انحصار بخش خصوصی است و عملا نظارت و کنترلی هم بر آن اعمال نمی‌شود، در برخی مواقع به دلیل افزایش سطح تورم عمومی، با افزایش یا جهش قیمت زمین مواجه می‌شویم. ایرج رهبر ادامه داد: این در حالی است که محدودیت تامین زمین در مناطق شهری به ویژه شهر تهران، باعث شده است همیشه تقاضا برای آن وجود داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: به همین علت است که می‌بینیم حتی در شرایطی که جهش 80 درصدی در قیمت زمین مشاهده می‌شود هنوز هم‌سازندگان زمین می‌خرند و ساخت و‌ساز می‌کنند.

ساخت‌و‌ساز هنوز به صرفه است؟
رهبر ادامه داد: جهش قیمت زمین در شرایط فعلی که تقاضا از سوی‌سازندگان همچنان پابرجاست، تنها قدرت خرید آنان را برای دوره ای تحت تاثیر قرار می‌دهد و تا زمانیکه آنها از طریق فروش واحدهای آماده شده فاصله قیمتی ایجاد شده را جبران نکنند، سطح ساخت و‌سازها به همان میزان کاهش قدرت خرید، کاهش می‌یابد.
وی در خصوص روند آتی بازار زمین در ماه‌های پیش روی بازار مسکن 92، اظهار کرد: زمین در بازار مسکن، تابعی از کشش تقاضاست، تا زمانی که تقاضا برای زمین وجود داشته باشد افزایش قیمت هم طبیعی است، اما اگر قیمت زمین به حدی برسد که به طور محسوس تعداد خریداران کم شود، بازار زمین هم در حالت رکود قرار می‌گیرد تا زمانی‌که سطح قیمت‌ها به حدی برسد که رونق خرید و فروش بار دیگر به این بازار برگردد.
رهبر تصریح کرد: با این حال، با توجه به اینکه بازار معاملات مسکن هم اکنون در شرایط رکود به سر می‌برد، افزایش بیشتر قیمت زمین در ماه‌های آتی، منطقی نیست هر چند پیش‌بینی کاهش قیمت هم در این بازار بسیار ضعیف است.
وی ادامه داد: به این ترتیب انتظار می‌رود ظرف ماه‌های باقیمانده از سال 92، قیمت زمین تحت تاثیر رکود موجود در بازار معاملات مسکن، به حالت موجود تثبیت شود.
رهبر افزود: با این حال تاثیر رویدادهای احتمالی و تحولات سیاسی بر بازار مسکن و زمین را نباید نادیده گرفت.

ردپای طرح تفصیلی تهران
رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به اینکه بخش مهمی از افزایش قیمت زمین ناشی از تاثیر اعمال طرح تفصیلی جدید شهر تهران بر ساخت و‌سازهاست، به «دنیای‌اقتصاد» گفت: تغییر شیوه مدیریت شهر تهران و همچنین برخی توافقاتی که بر سر تراکم بین مالکان و شهرداری صورت می‌گیرد، خود عاملی است که راه را برای افزایش قیمت زمین باز می‌کند.
مصطفی قلی خسروی ادامه داد: مطابق با قواعد و مقررات جدید در رابطه با اجرای طرح تفصیلی تهران، مدیریت شهری و بسیاری از جزئیات تغییر کرده است، اما این امر نباید موجب شود که مجوز تعداد طبقات به صورت توافقی و دلبخواهی به مالکان داده شود.
وی خاطر نشان کرد: همچنین با توجه به اینکه سطح تورم عمومی در پایتخت بالاست، بخشی از جهش قیمت زمین در سال گذشته به این برمی گردد که مالکان همگام با تورم قیمت ملک خود را افزایش داده‌اند.
تاثیرات افزایشی ناشی از سرمایه‌های بادآورده‌ای که ظرف یک سال و نیم اخیر در نتیجه نوسان قیمت طلا و ارز به جیب برخی سرمایه داران سرازیر شد نیز علت دیگری است که از نظر رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران، قیمت زمین را ظرف یکسال گذشته تحت تاثیر خود قرار داده و منجر به جهش 80 درصدی شده است.
معماری نیوز

مناظره اقتصادی 8 نامزد ریاست‌جمهوری به قدری به لحاظ «شکل برگزاری» نقدپذیر بود که توجه به محتوای آنچه نامزدها مطرح کردند را در حاشیه قرار داد. با این حال صحبت‌ها و اظهارنظرهایی که در این مناظره از سوی هر یک از 8 نفرکاندیدا درباره مهم‌ترین مباحث روز اقتصادی از جمله «مسکن» ارائه شد نشان داد نامزدها فعلا فاقد یک برنامه جامع عملیاتی حاوی هدف‌گذاری کمی همراه با سرفصل‌های مشخص برای بازار مسکن هستند. 6 نفر از این 8 نفر مسکن مهر را اقدامی خوب و مناسب ارزیابی کردند و با تاکید بر ادامه راه آن، یکسری اصلاحات نیز برای این راه پیشنهاد دادند که البته اصلاحات مدنظر نامزدها آن نیازی نیست که مسکن مهر در حال حاضر به آن احتیاج دارد. نامزدها در مناظره عصر جمعه طوری درباره بخش مسکن سخن گفتند واز معضل شماره یک بازار «اجاره‌بها» غفلت کردند که انگار همه چیز در بازار اجاره‌نشین‌ها آرام است و مستاجران از وضعیت موجود خوشحال هستند. افرادی که قرار است یک نفر از میان آنها ریاست دولت یازدهم را برعهده بگیرد وعده‌هایی مختصر برای بخش مسکن داده‌اند از جمله احیای تسهیلات خرید مسکن، انتقال مسکن مهر به بافت فرسوده و مقابله مالیاتی با سوداگری مسکن.
رييس جمهور آينده براي بازار مسكن برنامه‌اي دارد؟

غفلت نامزدها از معضل شماره‌ يك بازار مسكن

همه كانديداها جز 2 نفر با تاييد طرح «مسكن‌مهر» بر ادامه راه آن البته با انجام يكسري اصلاحات تاكيد كردند
گروه مسكن- فريد قديري: 4 ساعت مناظره اقتصادي 8 نامزد قطعي رياست‌جمهوري فرصت مناسبي بود تا كانديداها مهم‌ترين برنامه‌هايشان براي بخش‌هايي از اقتصاد كشور را كه اين روزها درگيري فكري و مالي مردم با آنها بيشتر از ساير بخش‌ها است براي راي‌دهندگان تشريح كنند.
در اين مناظره كه بعد از ظهر جمعه برگزار شد، يكي از 8 پرسش اصلي، به مبحث «بازار مسكن و چالش‌هاي موجود در آن» اختصاص داشت و از كانديداها درباره برنامه‌اي كه براي بخش مسكن تدوين كرده‌اند، پرسش شد، اما در كمال ناباوري مخاطبان اين برنامه تلويزيوني، هيچ يك از نامزدهاي انتخابات رياست‌‌جمهوري نتوانستند يك برنامه جامع عملياتي حاوي هدف‌گذاري كمي همراه با سرفصل‌هاي مشخص، براي نحوه اداره بازار مسكن در 4 سال آينده ارائه كنند و برخي از آنها صرفا در جايگاه يك كارشناس اقتصادمسكن، پاره‌اي از تعاريف كليشه‌اي بخش مسكن را بازگو كردند و برخي ديگر به بيان مشكلات موجود بازار كه مردم به مراتب بهتر از آنها به آن واقف هستند، پرداختند!
اما در مناظره تاريخي عصر جمعه گذشته، عجيب‌تر از بي‌برنامگي و رفتار انفعالي نامزدها در پاسخ به پرسش مربوط به بازار مسكن، موضعي بود كه هر يك از نامزدها نسبت به «مسكن‌مهر» گرفتند.
6 نفر از اين 8 نفر، طرح مسكن‌مهر را اقدامي «خوب» و «مناسب» ارزيابي كردند و با تاكيد بر ادامه راه مسكن‌مهر، يكسري اصلاحات نيز براي اين راه پيشنهاد داشتند كه البته اصلاحات مدنظر نامزدها براي مسكن‌مهر، آن نيازي نيست كه اين طرح در حال حاضر به آن احتياج دارد بلكه بيشتر جنبه آرماني و غيرضروري براي مسكن‌مهر محسوب مي‌شود.
از آن دو نفر نيز، يك نفر نسبت به مسكن‌مهر نه مثبت گفت، نه منفي بلكه اشتغال و تورم را براي ساماندهي بازار مسكن پيش كشيد و ديگري نيز از طرح جديد براي مسكن سخن گفت كه البته فقط اسم اين طرح را اعلام كرد ولي ذره‌اي از جزئيات آن را بروز نداد. افرادي كه قرار است يك نفر از ميان آنها، نيمه‌تابستان امسال رياست دولت يازدهم را برعهده بگيرد و كابينه جديد را با برنامه‌هاي جديد از جمله براي بخش مسكن تشكيل دهد، ظاهرا براي كم ‌درآمدترين گروه تقاضا در بازار مسكن نيز برنامه منسجم و اثرگذار ندارند. نامزدهاي رياست‌جمهوري در مناظره جمعه بعدازظهر، طوري درباره بخش مسكن سخن گفتند كه گويا همه ابعاد اين بازار به مسكن‌مهر منتهي شده است و انگار همه چيز در بازار اجاره‌نشين‌ها آرام است و مستاجران از وضعيت موجود خوشحال هستند!
در اينكه مسكن‌مهر در كاهش فشار تقاضا در بازار اجاره موثر بوده شكي نيست، اما واقعيت دو سال گذشته اين بازار نشان مي‌دهد اين طرح در شهري همچون تهران هنوز نتوانسته به صورت 100درصدي بر اجاره‌بها فايق آيد و نياز است دولت جديد با برنامه‌هاي جديد در كوتاه‌مدت، به كمك اجاره‌نشين‌ها بيايد. از همه 8 نامزد رياست‌جمهوري انتظار مي‌رفت محوري‌ترين برنامه خود را براي بخش مسكن‌ بر ساماندهي بازار اجاره‌نشيني متمركز كنند و اميد به مهار اجاره‌بها در تابستان92 را از طريق دولت يازدهم زنده سازند.
اكنون به نظر مي‌رسد توجه قابل‌تامل غالب نامزدها به طرح مسكن‌مهر بيشتر ناشي از حداقل 4 ميليون راي نهفته در واحدهاي مسكوني‌مهر تحويل يا پيش‌فروش شده به متقاضيان است (2ميليون خانوار واجدشرايط مسكن‌مهر در كشور واحدهاي ساخته‌شده توسط دولت دهم را پيش‌خريد كرده‌اند كه با فرض اينكه اين خانوارها حداكثر 2نفره باشند، در اين صورت 4 ميليون راي‌دهنده در مسكن‌مهر وجود دارد كه اين تازه بدون احتساب پيمانكاران سازنده اين واحدهاست كه در اين 4 سال بازار كاري با سود مناسب برايشان درست شد).

منبع خبر : روزنامه دنیای اقتصاد